Baba ölmeden mirasını Türk Medeni Kanunu’nda öngörülmüş olan sınırlara uymak koşulu işe istediği evladına verebilmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun izin vermiş olduğu sınırlara tasarruf edilebilir kısım denilmektedir. Bu alan üzerinde miras bırakanın tasarruf özgürlüğü bulunmaktadır. Tasarruf edilebilir kısım saklı paylı mirasçıların saklı pay oranları haricinde kalan kısımdır. Eş değiş ile saklı paylı mirasçıların saklı pay oranları ihlal edilmediği sürece baba istediği kişiye miras bırakabilmektedir.
Baba Ölmeden Mirasını İstediği Evladına Verebilir Mi?
Babanın vefatından önce evlatlarına mal vermesi işlemi bir sağlararası kazandırma niteliğinde bir işlemdir. Bu işlem devir işlemi, bağış, trampa ya da başka bir biçimde gerçekleşebilmektedir. Sağlararası kazandırma işlemlerinin geçerliliği Türk Borçlar Kanunu’na tabi olmaktadır. Dolayısıyla baba ve çocuk arasında geçerli bir irade beyanı ile gerçekleştirilmiş olan devir işlemleri geçerli sayılmaktadır.
Kişiler hayattayken malları üzerinde istediği gibi tasarrufta bulunabilirler, örnek olarak malının bir kısmını satabilmektedirler. Çocuklarına ya da bir başka kimseye bağışlayabilmektedirler, vakfedebilmektedirler ya da devredebilmektedirler.
Herkes mülkiyetinde bulunan mallar üzerinde tam olarak tasarruf yetkisine sahip olmaktadır. Miras bırakan hayatta iken terekesinde bulunan mallar üzerinde sahip olduğu mülkiyet hakkını tasarruf özgürlüğü içerisinde devredebilmektedir. Dolayısıyla baba malını geçerli bir hukuki işlem işe istediği evladına verebilmektedir.
Baba Malını İstediği Evladına Verebilir Mi?
Hukuka uygun bir irade beyanı ile gerçekleştirilmiş olan bir işlemin geçersizliği miras bırakan hayatta iken ileri sürülemez. Eş değişle miras bırakan hayatta iken malvarlığını istediği evladına verebilme hakkına sahip olmaktadır. Lakin miras bırakanın vefat etmesinden sonra diğer mirasçıların tenkis talebinde bulunmaları mümkün olmaktadır. Dolayısıyla diğer mirasçılar saklı paylarının ihlal edilmiş olmasını ileri sürerek tenkis davası açma hakkına sahip olmaktadırlar. Mirasçıların yapılmış olan devrin geçersizliği için muris muvazaası talebinde bulunma hakları da vardır.
Miras bırakan kişi malvarlığı üzerinde Türk Medeni Kanunu’nun düzenlediği sınırlara uymak şartı ile istediği tasarrufta bulunma hakkına sahip olmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun izin verdiği sınırlara tasarruf edilebilir kısım adı verilmektedir. Bu alan üzerinde miras bırakan kişinin tasarruf özgürlüğü bulunmaktadır. Tasarruf edilebilir kısım saklı paylı mirasçıların saklı paylarını ihlal etmemek koşulu ile istediğine malvarlığı bırakma hakkına sahip olmaktadır. Dolayısıyla baba malını, saklı paylı mirasçıların saklı pay oranlarını ihlal etmemek şartı ile istediği evladına bırakabilmektedir.
Baba Mirasını Tek Çocuğa Bırakabilir Mi?
Baba, mirasını hukuki kurallara uymak şartı ile istediği kişiye bırakabilme hakkına sahiptir. Miras hukuku çerçevesinde hareket edildiği sürece murisin mirası üzerinde istediği gibi tasarruf yapmasında kanuni bir sakınca bulunmamaktadır. Miras bırakan hayattayken hukuka uygun bir biçimde mirasını dilediği kişiye bırakmış olması durumunda bu hususun geçersizliği ileri sürülememektedir. Miras bırakanın vefatından sonra ise mirasçılar saklı paylarının ihlal edilmiş olduğunu iddia ederek tenkis davası açma hakkına sahip olmaktadırlar.
Miras hukuku saklı paylı mirasçı olarak tanımlamış olduğu kişileri şu şekilde belirlemektedir:
- Miras bırakan kişinin hayatta olan eşi saklı paylı mirasçı olarak tanımlamıştır.
- Miras bırakan kişinin anne ve babası saklı paylı mirasçı olarak tanımlamıştır.
- Miras bırakan kişinin alt soyu saklı paylı mirasçı olarak tanımlamıştır.
- Miras bırakan kişinin kan hısımları saklı paylı mirasçı olarak tanımlamıştır.
- Devlet miras bırakan kişinin saklı paylı mirasçısı olarak tanımlanmıştır.
Anne Malını İstediği Evladına Verebilir Mi?
Herkes vefatından sonra malvarlığının akıbetini düzenleme hakkına sahip olmaktadır. Kişiler vasiyet ya da mirasçı atama yolları ile istediği kişiye mirasını bırakmakta özgürdür. Kişilerin bu özgürlüğünün sınırını saklı paylı mirasçılar oluşturmaktadır. Saklı pay sahibi olan mirasçılar Türk Medeni Kanunu’nda belirlenmiş olan saklı payları oranında miras hakkını almak zorundadırlar. Aksi durumda saklı paylı mirasçılar ihlal edilmiş olan haklarını tenkis davası ile ileri sürme hakkına sahip olmaktadır.
Eş değişle anne malını, saklı paylı mirasçıların saklı pay oranlarını ihlal etmediği sürece istediği kişiye miras olarak bırakabilme hakkına sahiptir.
Baba Sağ İken Mal Kaçırma
Miras bırakan mirasçılarını aldatmak amacı ile onlardan mal kaçırır ise miras hakkı çiğnenmiş olan tüm mirasçıların dava açma hakkı bulunmaktadır. Miras hakkı çiğnenmiş olan kişiler muris muvazaasına yönelik olarak dava açma hakkına sahiptir. Dava açma hakkına sahip olanlar yasal mirasçılar olabileceği gibi atanmış mirasçılar da olabilmektedir ya da evlatlıklar da dava açma hakkına sahip olabilmektedirler. Her mirasçı kendi payı ile orantılı olarak tapu iptali ve tescil davası açabilme hakkına sahiptir.
Ek olarak mirasçılar bireysel olarak ya da birlikte bu davayı açma hakkına sahip olmaktadırlar. Muris muvazaası davasının açılabilmesi için miras bırakan kişinin vefat emiş olması gerekmektedir. Davada tarafların ispat yükümlülüğü bulunmaktadır. Dava açılacağı vakit miras bırakan kişiden kötü niyetle taşınmazı devralmış olan üçüncü kişiler ya da mirası devralmış olanlar muhatap alınmaktadır.
Baba Oğluna Satış Yapabilir Mi?
Babanın oğluna yapmış olduğu bu satışın muris muvazaasına yer vermemesi gerekmektedir. Mirastan mal kaçırma olarak da tanımlanan muris muvazaası, miras bırakan kişinin diğer mirasçıları, miras hakkından yoksun bırakmak amacı ile mirasçılardan birisine ya da üçüncü bir kişiye yapmış olduğu karşılıksız kazandırmaların, gerçeğe aykırı bir şekilde satış ya da ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi göstermesi olarak tanımlanır.
Muris muvazaası olarak değerlendirilebilen işlemleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Tapulu bir taşınmazın mirasçılardan birisine satış olarak gösterilmiş olması
- Tapulu olan bir taşınmazın ara malik kullanılarak satışının yapılmış olması
- Tapulu taşınmazını bağışlamış olmasına rağmen görünürde ölünceye kadar bakım sözleşmesi yapmış olması,
- Tapulu taşınmazını diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacı ile bağışlama olarak göstermesidir.
Muris muvazaasının mevcut olduğu durumlarda miras hakkı çiğnenmiş olan tüm mirasçılar, miras bırakanın muvazaalı tasarrufunun geçersizliğinin tespitini talep etme hakkına sahip olmaktadır. Ek olarak buna dayanılarak yapılmış olan işlemlerin iptali talebi ile dava açma hakları da bulunmaktadır.
Baba Sağlığında Oğluna Mal Verebilir Mi?
Bu husus Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre miras bırakan kişinin birinci derece mirasçıları miras bırakanın alt soyudur. Miras bırakanın çocukları eşit olarak mirasçıdırlar. Miras payları eşit olan miras bırakan kişinin çocukları saklı pay sahibi mirasçı olarak da ifade edilmektedir. Kanun’daki düzenlemeye göre saklı payları, kanuni miras paylarının yarısı olarak kabul edilmektedir. Sonuç olarak miras bırakan kişi her çocuğunun kanuni miras payının yarısına dokunmamış olmak şartı ile mallarını istediği gibi paylaştırma hakkına sahip olmaktadır.
Baba henüz sağlığında malını oğluna vermek istiyor ise;
- Oğlu dışında kalan diğer mirasçıların sahip oldukları saklı paylarına zarar vermemelidir.
- Yapılan bu devir diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacı ile yapılmamalıdır. Eş değişle muris muvazaasına yer vermemelidir.
Anne Baba Sağ İken Miras Payına Tedbir Yapılır Mı?
Miras hukuku çerçevesinde hareket edildiği sürece murisin mirası üzerinde istediği gibi tasarruf yapmasında kanuni bir sakınca bulunmamaktadır. Miras bırakan hayattayken hukuka uygun bir biçimde mirasını dilediği kişiye bırakmış olması durumunda bu hususun geçersizliği ileri sürülememektedir.
Terekede alınmış olan ihtiyati tedbir kararı, tereke davası sırasında bir tarafın malvarlığının korunması amacı ile alınmış olan geçici bir karardır. Örnek vermek gerekirse tereke tespit savası sürerken kişinin malvarlığına el konulabilir ya da satışı durdurulabilir. Bu durumda tereke davası açmış olan taraf ya da davaya karşı taraf ihtiyati tedbir talep etme hakkına sahip olmaktadır.
Tereke, bir kişinin vefatının ardından geride bırakmış olduğu malvarlığıdır. Terekenin paylaşımı, mirasçılar arasında anlaşmazlıklara yol açabilmektedir ve bu durumda mirasçılar tereke davası açabilme hakkına sahiptir. Tereke tespit davalarında ihtiyati tedbir kararı Sulh Hukuk Mahkemesi’nde talep edilmektedir.
