Evlilik nedeniyle işten ayrılma sadece kadın işçiler açısından haklı neden olarak sayılmıştır. Kadının evlenme tarihinin üzerinden bir yıllık sürenin geçmesi ile kadın işçi kanunun kendisine tanımış olduğu bu hakkı kullanamayacaktır. Ek olarak evliliğin resmi nikah ile gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kanunda düzenlenmiş olan bir yıllık sürenin başlangıcı ise resmi nikahın yapıldığı tarihtir.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma
Evlilik nedeniyle işten ayrılma eş değişle evlilik sebebi ile iş sözleşmesinin feshedilmesi yalnızca kadın işçiler açısından haklı bir neden olarak sayılmıştır. Anayasa’nın 50. Maddesinde küçük, kadın ve engellilerin çalışma koşulları açısından özel bir şekilde korunacakları düzenlenmiştir. Bu sebeple kadın işçilere çalışma hayatlarında kolaylıkların sağlanması Anayasa’nın bir gereği olmaktadır.
Kadın işçinin evlilik sebebi ile işten ayrılmasının ardından bir başka işte çalışıp çalışamayacağı hususunda ya da ayrıldığı işi ile aynı türde bir işte çalışıp çalışamayacağı ve işten ayrıldıktan sonra ne kadar süre beklemesi gerektiği gibi hususlarda kanunda bir sınırlama bulunmamaktadır. Anayasa ile her bir bireye çalışma ve sözleşme özgürlüğü düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye dayanarak evlilik sebebi ile işten yarılan bir kadının çalışma hürriyetinin sona erdiği düşünülemez.
Evlenince Tazminat Alınabilir Mi?
Halk dilinde evlilik tazminatı olarak bilinen hak asıl olarak kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatına hak kazanılmasının nedeni ise işçinin geçerli sebebe dayanarak fesih hakkını kullanmış olmasıdır. Evlilik hususunun kadın işçiler açısından haklı neden ile fesih sebebi sayılması neticesinde kadın işçilerin evlendikleri tarihten itibaren bir yıl içerisinde iş sözleşmesini sona erdirmesi halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadırlar.
İş Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca evlilik neticesinde iş sözleşmesini bir yıl içerisinde feshetme hakkı sadece kadın işçiye verilmiştir. Evlilik neticesinde işten ayrılan kadın işçinin çalışmış olduğu her yıl için bir aylık ücreti tutarında ödeme yapılmaktadır.
Kadın işçinin evlendiği tarih itibari ile bir yıl içerisinde iş sözleşmesini feshetmesi ve kıdem tazminatı talebini işverene iletmesi gerekmektedir. Aksi bir halde kadın işçi kıdem tazminatı hakkından yararlanamayacaktır. Ek olarak kadın işçinin bu haktan yararlanabilmesi açısından iş sözleşmesinin de devam ediyor olması gerekmektedir.
Erkek İşçi Evlilik Nedeni İle Tazminat Alabilir Mi?
Erkek işçi evlilik nedeni ile tazminat alamamaktadır. Evlilik sebebi ile iş sözleşmesinin feshi sadece kadın işçiler açısından haklı neden olarak sayılmıştır.
Normal bir durumda işçilerin kişisel sebeplere dayalı olarak iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatına hak kazanmaları mümkün olmamaktadır. Ancak kadın işçiler evlilik durumunu gerekçe göstererek iş sözleşmesini feshedebilmektedirler ve bu durumda kıdem tazminatına da hak kazanabilmektedirler.
Evlenme sebebi ile kıdem tazminatı hakkı kazanılması durumu ile anlatılmak istenen husus, kadın işçilerin evlilik sebebi ile işi kendi hür iradeleri ile bırakmış olmalarına rağmen kıdem tazminatına hak kazanmış olması durumudur. Ancak bu halde kadın işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi açısından, kıdem tazminatı için gerekli olan diğer koşulları da sağlaması gerekmektedir. Kıdem tazminatı hakkının kullanılabilmesi için kadın işçinin bir yıl içerisinde iş sözleşmesini feshetmesi ile birlikte kıdem tazminatı talebini işverene iletmesi gerekmektedir.
İşçi alacaklarına yönelik davalar açısından arabulucuya başvurmuş olma şartı aranmaktadır. Bu nedenle kadın işçinin evlilik sebebine dayanarak iş sözleşmesini feshetmiş olması ve bildirimde bulunmuş olmasına rağmen Bu nedenle kadın işçinin evlilik sebebine dayanarak iş sözleşmesini feshetmiş olması ve işverene kıdem tazminatı talebini bildirmesine rağmen kıdem tazminatını alamamış ise, kadın işçinin bu alacağına kavuşabilmek için öncelikle arabuluculuk yoluna başvurması gerekmektedir.
Kadın İşçi Evlilik Sebebi ile İşveren Tarafından İşten Çıkarılırsa Kıdem Tazminatı
Kadın işçinin evlilik sebebi ile işten çıkarılması durumunda ağır bir hak ihlali söz konusu olmaktadır. Bu hususun ispat edilmesi halinde kadın işçiye kıdem tazminatı hakkı doğmaktadır. Ek olarak kadın işçi evlenmesi sebebi ile işten çıkarılmışsa ve bu durumu da maddi deliller ile ispat edebilmiş ise ve işveren başka evli kimseleri de çalıştırmaya devam ediyor ise kadın işçiye ayrımcılık tazminatı ödemekle de yükümlü tutulabilmektedir.
Kadın işçiler açısından evlilik sebebine dayanılarak iş sözleşmesini feshetme imkanı tanınmış ise de bu hak işverenler açısından söz konusu olmamaktadır. Eş değişle işverenler, kadın işçilerinin evliliklerini sebep göstererek iş sözleşmesini feshedemezler. Evlendiği gerekçe gösterilerek işten çıkarılmış olan kadın işçi açısından kıdem tazminatı alma hakkı mevcut olmaktadır. Kıdem tazminatı miktarı işçinin iş yerinde çalışmış olduğu her bir yıl için brüt ücretin otuz günlük tutarı olarak hesaplanmaktadır. Otuz günlük olan bu ücret, alınan ücret ve işçinin hak kazanmış olduğu diğer menfaatlerden oluşmaktadır. İşçinin çalışmış olduğu yıl sayısının son aldığı brüt ücret ile çarpımının sonucunda kıdem tazminatı bulunmaktadır.
Evlilik Sebebi İle İşten Atılan Kadım İşçinin Kıdem Tazminatı Alma Koşulları
Kadın işçi evlilik nedeni ile iş sözleşmesini kendi isteği ile feshettiğinde kıdem tazminatı almaya hak kazandığı gibi, haksız bir şekilde işten çıkarıldığında da kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir. Kadın işçinin evlenmiş olması işveren açısından haklı bir sebep teşkil etmemektedir. Bu sebeple kadın işçi işten çıkarıldığında kıdem tazminatına hak kazanmaktadır. Ek olarak kıdem tazminatını talep eden işçinin kıdem tazminatı alma şartlarını da sağlıyor olması gerekmektedir. Bu şartları şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır:
Kişi 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki düzenlemeler uyarınca işçi sıfatında olmalıdır.
Kişinin aynı işyerinde en az bir yıldır çalışıyor olması gerekmektedir. Eğer işçi işvereninin diğer işyerlerinde de çalışmış ise, bu bir yılın hesaplanmasında bu süreler toplanmaktadır ve süre o şeklide hesaplanmaktadır.
Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin belirsiz süreli olması ve işveren tarafından is sözleşmesinin haklı bir sebebe dayanılarak feshedilmemiş olması gerekmektedir.
İş sözleşmesi feshedilmiş olan işçinin beş yıl içerisinde kıdem tazminatını talep etmiş olması gerekmektedir. Düzenlenmiş olan bu beş yıllık süre zamanaşımı süresidir. Beş yıllık süre iş sözleşmesinin feshedilmiş olduğu tarih itibariyle başlamaktadır.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma İstifa Dilekçe Örneği
…….. (Şirket unvanı) A.Ş YÖNETİMİNE
Konu: Evlilik sebebi ile iş sözleşmemin sona erdirilmesi talebi
…./…./…….. tarihinden itibaren kurumunuzda ……. pozisyonunda ….…. olarak görev yapmaktayım. …./…./…….. Tarihinde resmi nikah ile evlendim. Evlilik cüzdanım ve ilgili belgeler dilekçemin ekinde bulunmaktadır. 1457 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesine dayanarak evliliğim nedeni ile …./…./…….. tarihinden itibaren iş sözleşmemi feshetmekteyim,
İş akdimin feshi nedeni ile gerekli işlemlerin yapılmasını, kıdem tazminatı, yıllık izin tazminatı ve fazla mesai alacaklarımın kurumunuz kayıtlarında var olan IBAN hesabı aracılığı ile tarafıma ödenmesi talebimi saygılarımla arz ederim.
İsim Soyisim
Tarih
İmza
