Miras kalan evde oturma hakkı miras ortaklığına dahil olan her mirasçı açısında mevcut olan bir haktır. Hiçbir mirasçı evi tek başına kullanma hakkına sahip olmamaktadır. Mirasçılar miras kalan evin üzerinde elbirliği mülkiyetine dayalı olarak hak sahibi olmaktadırlar, bu sebeple hiçbir mirasçı diğerlerinde ayrı olarak kendisine düşen payı elde edememektedir.
Miras Kalan Evde Oturma Hakkı
Miras malları üzerine kurulmuş olan ortaklık genel olarak elbirliği mülkiyetine dayalı olan bir ortaklık türüdür. Bu ortaklık türü halk arasında müşterek ortaklık olarak da bilinmektedir. Elbirliği mülkiyetine dayalı olan ortaklıklarda mirasçılar miras malları üzerinde hep birlikte ortak olmaktadırlar. Eş değiş ile ortakların yani mirasçıların tasarruf edebilecekleri herhangi bir payları bulunmamaktadır. Bu sebeple mirasçılar ne kendi payları üzerinde ne de elbirliği ile malik oldukları malın tamamı üzerinde tek başlarında tasarrufta bulunma hakları yoktur.
Miras kalan evde oturma hakkı üzerinde aksine bir düzenleme bulunmuyor ise tüm mirasçılara ait olmaktadır. Aksine bir düzenleme mevcut ise mirasçıların bu hususta kendi aralarında anlaşmaya varmaları gerekmektedir ya da miras kalan evde oturan kişi adına sükna hakkının tapuya şerh edilmiş olması gibi durumlarda söz konusu olmaktadır. Bu gibi hususlar mevcut değil ise miras kalan evde tüm mirasçıların birlikte oturma hakları mevcuttur.
Babadan Miras Kalan Evde Oturma Hakkı
Babadan miras kalan evde oturma hakkı bu hususta bir düzenleme mevcut değil ise oturma hakkı tüm mirasçılara ait olan bir hak olmaktadır. Eş değiş ile miras ortaklığına dahil olan her mirasçı açısından miras kalan evde oturma hakkı bulunmaktadır. Yani hiçbir mirasçı miras kalan evi tek başına kullanmak gibi bir hakka sahip olmamaktadır. Mirasçılar, babadan miras kalan eve elbirliği mülkiyeti hükümleri uyarınca sahip olmaktadırlar. Miras kalan eve elbirliği mülkiyeti yolu ile sahip olunması halinde ise miras üzerinde mirasçılar birlikte tasarruf etmektedirler.
Tapu Siciline kayıtlı olan bir taşınmaz üzerinde elbirliği mülkiyeti olması halinde her bir malik aynı hakka sahip olmaktadır. Miras kalan ev üzerinde mirasçılar miras payları oranında hak sahibi olmamaktadırlar, eşit bir oranda hak sahibi olmaktadırlar. Yani mirasçılardan sadece birisinin evi kullanması haksız kullanım olmaktadır. Bu durumda evi kullanmayan mirasçılar, evde oturmakta olan mirasçıdan şartları oluşması halinde ecrimisil tazminatı ya da evin tahliyesini talep edebilmektedirler.
Miras Kalan Evde Mirasçılardan Birisi Varsa Ne Yapılabilir?
Miras kalan evde mirasçılardan birisi var ise diğer mirasçılar açısından haklar ortaya çıkmaktadır. Diğer mirasçılar açısından; geriye dönük olarak kira bedeli talebinde bulunma ve taşınmazın tahliyesi talebinde bulunma hakları vardır.
Miras kalan evde mirasçılardan birisi var ise ecrimisil tazminatı gündeme gelmektedir. Eş değişle miras kalan evi kullanmayan mirasçılar payları ile orantılı olarak evi kullanan mirasçıdan kira talebinde bulunabilmektedirler. Lakin ecrimisil tazminatı belirli şartlarda istenebilen bir tazminattır.
Miras kalmış olan evin içerisinde mirasçılardan birisinin oturması halinde intifadan men koşulunun gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kural olarak mirasçılar arasında intifadan men şartı gerçekleşmediği takdirde miras kalan evde oturmakta olan mirasçıdan ecrimisil tazminatı talep edilememektedir. İntifadan men şartı evde oturmayan mirasçıların evde oturmakta olan mirasçıya yani paydaşların paydaşa taşınmazdan ya da gelirinden yararlanma isteğinin bildirilmiş olmasına bağlıdır.
İntifadan men miras kalan evin mirasçılardan birisinin haksız kullanımının engellenmesi anlamına gelmektedir. İntifadan men bildiriminin şekil açısından herhangi bir geçerlilik koşulu bulunmamaktadır. Ancak ispat kolaylığı açısından noter kanalı ile yazılı bir biçimde yapılması tavsiye edilmektedir.
Mirasçılar arasında açılan ecrimisil davalarında intifadan men dava şartı niteliğinde olduğu için gerçekleşip gerçeklemediği hususu mahkeme tarafından resen araştırılıp saptanması gerekmektedir. Yargıtay içtihatları uyarınca intifadan men şartının oluştuğu tanık ile ispat edilebilmektedir.
Miras Kalan Evde Oturan Mirasçı Nasıl Tahliye Edilir?
Miras kalan evde oturmakta olan mirasçı, miras kalan evin yasal olarak hak sahipleri arasında yer almaktadır. Miras kalan evde oturmakta olan mirasçı, miras kalan evin tamamının maliki olmasa bile her bir mirasçı miras kalan ev üzerinde elbirliği sıfatı ile malik olduğundan dolayı evin maliki sıfatı ile zilyet olmaktadır. Bu sebeple direkt bir şekilde miras kalan evde oturan mirasçının evden tahliye edilmesi mümkün olmamaktadır. Mirasçılar, miras kalan evde oturan mirasçının tahliye edilebilmesi için yetkili olan kaymakamlığa başvuru yapmaları gerekmektedir.
3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun’daki ve Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmelik’teki düzenlemeler uyarınca miras kalan evde oturmakta olan mirasçının ya da üçüncü bir kişinin tahliyesi kaymakamlığa yapılacak olan bir başvuru ile sağlanmaktadır.
Miras Kalan Evden Kira Talebi İçin Ne Yapılmalı?
Miras kalan evde, mirasçılardan birisi ya da mirasçılardan birkaçı oturuyor ise diğer mirasçıların geriye dönük olarak kira talep etme hakları bulunmaktadır. Mirasta geriye dönük olarak kira bedeli isteme hakkı ecrimisil davası açılması yolu ile kullanılmaktadır. Fiilen miras kalan evde oturmakta lan mirasçı, diğer mirasçılara beş yıllık kira bedelini ödeme borcu altına girmektedir.
Ecrimisil davası yolu ile geriye dönük olarak kira bedellerinin istenebilmesi açısından intifadan men koşulunun gerçekleşmiş olması gerekmektedir. İntifadan men, mirasçıların tereke konusu olan taşınmaz malın kullanma hakkından feragat etmiş olmalarıdır. İntifadan men koşulunun gerçekleşmiş olduğu her türlü delil ile ispat edilebilmektedir. Kullanım hakkından feragat ermiş olan mirasçılar ecrimisil davasının açılmasından önce miras kalan evden yararlanma isteğini fiilen taşınmazı kullanmakta olan mirasçıya bildirmiş olmalıdırlar. İntifadan men koşulu gerçekleşmemiş ise kural olarak miras kalan evde oturmakta olan mirasçıdan kira bedeli talep edilememektedir.
İntifadan men koşulu aranmayan durumları ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Miras kalan taşınmazın kamu malı niteliğinde olması
- Miras kalan taşınmazın doğal ya da hukuki olarak semere veren bir nitelikte olması
- Paylı mülkiyete tabi olan taşınmazda fiilen kullanmakta olan paydaşın hak iddiasında bulunmuş olması ve diğer paydaşlar tarafından bu iddianın inkar edilmiş olması
- Kullanım anlaşmasının yapılmış olması
- Daha önce davacı tarafından el atmanın önlenmesi davası, ortaklığın giderilmesi davası ve ecrimisil davası açılmış olması ya da icra takibi yapılmış olmasıdır.
Mirasta Geriye Dönük Kira Kaç Yıldır?
Mirasta geriye dönük olarak kira ecrimisil davası yolu ile istenebilmektedir. Mirasçılar son beş yıllık kirayı geriye dönük olarak miras kalan evi fiilen kullanmakta olan mirasçıdan talep etme hakkına sahiptirler. Ecrimisil davası yolu ile geriye dönük olarak kira bedelinin istenebilmesi açısından intifadan men şartının gerçekleşmiş olması aranmaktadır. İntifadan men şartı, mirasçıların tereke konusu olan taşınmaz malın kullanma hakkından feragat etmiş olmalarıdır. İntifadan men koşulunun gerçekleşmiş olduğu mirasçılar tarafından her türlü delil ile ispat edilebilmektedir. Kullanım hakkından feragat ermiş olan mirasçılar ecrimisil davasının açılmasından önce miras kalan evden yararlanma isteğini fiilen taşınmazı kullanmakta olan mirasçıya bildirmiş olmalıdırlar. Ek olarak mirasçılar arasında ecrimisil davalarında istifadan men koşulunun gerçekleşmiş olduğu tarih de tazminat hesaplamalarında göz önünde tutulmaktadır. Örnek olarak evi fiilen kullanmakta olan mirasçı üç yıl önce intifadan menedilmiş ise bu durumda diğer mirasçılar geriye dönük olarak üç yıllık kira istenebilmektedir.
Miras Kalan Evin İçinde Mirasçılardan Oturan Varsa Ecrimisil
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa ecrimisil davası yoluna başvurulması mümkün olmaktadır. Ecrimisil davası yolu ile mirasta geriye dönük olarak kira bedeli isteme hakkı kullanılmaktadır. Fiili olarak miras kalan evden yararlanmakta olan mirasçı diğer mirasçılara beş yıllık kira bedelini ödeme borcu içerisine girmektedir.
Ecrimisil davası yolu ile geriye dönük olarak kira bedeli istenebilmesi için intifadan men koşulunun gerçekleşmesi gerekmektedir. Kullanım hakkından feragat etmiş olan mirasçılar ecrimisil davası açılmadan önce tereke konusu olan taşınmazdan yararlanma isteğini fiili olarak taşınmazı kullanmakta olan mirasçıya bildirmelidirler
Miras kalan evin iççinde mirasçılardan oturan varsa kullanılabilecek olan bir diğer hah da taşınmazın tahliyesini talep etme hakkıdır. Miras kalan evin içerisinde mirasçılardan birisi oturmakta ise diğer mirasçıların evin tahliyesini doğrudan sağlama imkanlar bulunmamaktadır. Miras kalan evde fiilen oturmakta olan mirasçının da miras payı oranında hissesi mevcuttur. Miras kalan evin tahliyesinin sağlanması amacı ile diğer mirasçılar tarafından ihtarname gönderilmesi gerekmektedir. İhtarnameyi tebliğ almasına rağmen evde fiili olarak oturmaya devam eden mirasçıya karşı diğer mirasçılar tarafından ecrimisil davası yoluna başvurulabilmektedir.
