Akıllı ilaç, kanser hastalığının tedavisinde kullanılan geleneksel yöntemlere nazaran daha etkili bir tedavi yöntemidir. Yeni nesil tedavilerde kullanılan akıllı ilaçların geleneksel kemoterapi yöntemlerine nazaran daha hafif yan etkileri bulunur. Bu sebeple gerek doktorlar gerekse hastalar tarafından tedavilerde temin talebinde bulunulmaktadır. Bununla birlikte akıllı ilaçların yeni tedavi yöntemi olarak kullanılıyor oluşu, maliyetleri artırmaktadır. Dolayısıyla hastaların akıllı ilaçlara erişimi kısıtlanır. SGK tarafından karşılanması durumunda ise hastalar, tedavilerine ulaşmada zorluk çekmeyecektir.
Akıllı ilaçların SGK tarafından karşılanması, hastaların ilaç teminini kolaylaştırmaktadır. İlaç bedellerin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanması sayesinde hastalar büyük bir maddi çöküntüden kurtulmuş olur. Bunun sebebi akıllı ilaçların yeni nesil tedavileri sebebiyle büyük maliyetlere sebebiyet vermeleridir. Hal böyle olmakla birlikte SGK tarafından karşılanan akıllı ilaç sayısı yok denecek kadar az miktardadır.
Akıllı ilaçların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanma koşulları Sağlık Uygulama Tebliği’nde belirtilmektedir. Bunun yanı sıra bedeli ödenecek ilaçlar listesi de bu konuda rehberlik eder. Zira listede yer almayan ilaçlar, SGK tarafından ödenmemektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu sorununu çözemeyen kanser hastaları, yargı yoluna başvurarak ilaçların teminini talep etmektedir.
Akıllı ilaçların SGK tarafından yeterince karşılanamıyor olması, hastaların mağduriyetine sebebiyet vermektedir. Zira yaşam hakkı, herkesin en temel hakkıdır. Akıllı ilaçların SGK tarafından karşılanmıyor oluşu, bu hakkı zedelemektedir. Maddi durumu yetersiz kalan hastalar ilaçlarına ulaşamamaktadır. Bu sebeple de hastalıkları ilerleyerek hayatlarını kaybetmelerine yol açabilmektedir. Yaşam hakkı hem Anayasa hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile koruma altına alınmış bir haktır. Bu da hakka ilişkin ihlaller durumunda mağduriyetin Anayasa Mahkemesi’ne taşınılabileceği anlamına gelmektedir.
İmmünoterapi SGK Dava
İmmünoterapi, kanserle mücadelede tercih edilen yeni tedavi yöntemlerinden biridir. Kanserli hücrelerin yok edilmesinde uzun yıllardır kemoterapi yöntemi kullanmaktaydı. Bununla birlikte immünoterapi tedavi yöntemi, kemoterapiye nazaran daha az ve hafif yan etkiler içermektedir. Bu sebeple son zamanlarda daha çok tercih edilir.
İmmünoterapi ile kişinin bağışıklık sistemi hedef alınır. Böylece bağışıklık sistemi aktifleştirilir. Aktifleşen bağışıklık sistemi, kanser hücreleri ile daha etkili savaş gerçekleştirir. İmmünoterapi sayesinde kanserli hücreler de daha iyi tanınmaktadır. Kanserli hücrelerin kontrol noktası bulunarak hedef alınır. Bunun yanı sıra bağışıklık sistemi moleküllerinin de düzenlenmesi hedeflenir. Böylece kanserli hücrelerin kontrol noktasını hedef alan bağışıklık sistemi molekülleri elde edilmiş olur. Kanserli hücreler, bağışıklık sistemi karşısında mutasyona uğrayabilmekte ya da farklılaşarak kendini tanınmaz hale getirebilmektedir. İlaçlar sayesinde bu hücreler bağışıklık sisteminin hedefi olacaktır.
İmmünoterapi ilaçlarının yukarıda bahsedilen faydalarına rağmen SGK tarafından yeterince karşılanmama durumu gündemde yer almaktadır. Bu durum da hastaları yargı yolu ile haklarını temin etmeye itmektedir. SGK’ye başvurarak ilaçlarının karşılanmasını isteyen hastalar, ret kararı alınmasıyla yargıya başvurabilecektir. Böylece dava yolu ile immünoterapinin karşılanması mümkün hale gelir.
SGK Kanser İlacı Geri Ödeme
SGK kanser ilacı geri ödeme işleminin yapılabilmesi için belirli prosedürlerin gerçekleştirilmesi gerekir. Bunların en başında Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na başvuru yer almaktadır. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, endikasyon dışı ilaç başvurularının muhatabı olarak belirtilebilir. Böylece Türkiye’de onaylanmış endikasyonunun dışındaki kullanımlar için onay alınabilecektir.
SGK kanser ilacının geri ödemesinin alınabilmesi için başvurulması gereken en önemli kurum, Sosyal Güvenlik Kurumu’dur. Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru, dava şartıdır. Dolayısıyla kuruma başvurulmadan dava açılması halinde, dava usulden reddedilebilecektir. Başvuruda şu ana kadar ödenmiş ve ileride ödenecek olan ilaç bedellerinin kurum tarafından karşılanması talebinde bulunulacaktır. Bu hususu belgelemek için doktor raporu, reçete, ilaç bedellerine ilişkin ödeme makbuzları gibi bilgi ve belgeler kullanılabilecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yapılması sonucunda başvuru onaylanır ise hastalar ilaç teminini kolaylıkla gerçekleştirebilir. Bununla birlikte genellikle ödeme listesinde yer almaması gibi sebepler ile başvuru reddedilmektedir. Bu halde ise hastalar artık dava açma hakkına sahip olur.
SGK kanser ilacı geri ödemesi için dava açılırken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, ihtiyati tedbir talebinde bulunulmasıdır. Bunun sebebi, dava sonunda haksız çıkılacak olsa bile dava süresince ilaç bedellerinin karşılanabilme ihtimalinin var oluşudur. Telafisi güç zararların ortaya çıkma ihtimali ve davadaki haklılık yaklaşık olarak ispat edilmelidir. Bu halde ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir.
SGK kanser ilacı geri ödemesi için açılan davada hasta özelinde yapılan tıbbi incelemeler, hastanın maddi durumu gibi hususlar kararı etkileyecektir. Dava sonucunda hastalığın seyri için ilacın devlet tarafından karşılanmasına karar verilirse SGK kanser ilacı geri ödemesini yapacaktır.
İmmünoterapi Devlet Karşılıyor Mu?
İmmünoterapi, kanser hastalığının tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Kanser hastalığının tedavisinde genel itibari ile üç yöntem kullanılmaktadır. Bu yöntemler; kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapidir. Kemoterapi, ilaçlı kanser tedavisi anlamına gelir. İlaçlar ile kanserli hücrelerin yayılması önlenmektedir. Radyoterapi, radyasyon enerjisi ile hastalığı tedavi etmeyi amaçlar. İmmünoterapi ise bağışıklık sistemine yönelen bir tedavi biçimidir. Bağışıklık sisteminin etkisinden kurtulmaya çalışan kanserli hücreler tanınarak yok edilmeye çalışılır. İmmünoterapi tedavisi süresince hastaya verilen ilaçlar ile vücudun kendi kendisinin hastalıkla savaşması sağlanır.
İmmünoterapi, güncel ve etkili bir tedavi yöntemi olmasına karşın devlet tarafından yeterli düzeyde karşılanmamaktadır. Örneğin birden fazla kanser türünde endikasyon bulunmasına rağmen ilaçlar ancak belli endikasyonlarda ödemeye alınmaktadır. Bu durum ödemesi yapılmayan hastalarda mağduriyete sebep olmaktadır. Dolayısıyla da hastaların yaşam ve maddi ve manevi varlığının korunması hakları ihlal edilmektedir.
İmmünoterapi büyük çoğunlukla devlet tarafından karşılanmamaktadır. Bununla birlikte dava yolu ile ilaç bedelleri temin edilebilmektedir. Eczanelerden sosyal güvenlikleri kapsamında ilaçlarını temin alamayan kişiler öncelikle SGK’ye başvurmaktadır. Başvurunun reddi sonucunda da yargı yoluna gidilmektedir. Yargı yolunda hastalar ve hastalık nezdinde detaylı bir uzman incelemesi yapılmaktadır. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporuna göre immünoterapinin devlet tarafından karşılanması mümkün hale gelebilmektedir.
